زیست‌شناسی سرخرطومی بذرخوار خارخسک Microlarinus lareynii (Col., Curculionidae) عامل بیوکنترل علف‌هرز خارخسک در منطقه‌ی ارومیه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه گیاهپزشکی دانشکده کشاورزی دانشگاه ارومیه - ارومیه ایران

2 گروه گیاهپزشکی - دانشکده کشاورزی دانشگاه ارومیه - ارومیه ایران

چکیده

علف هرز خارخسک Tribulus terrestris L. ، علف هرزی یک ساله‌ی تابستانه و با انتشار جهانی است. زیست‌شناسی سرخرطومی بذرخوار خارخسک Microlarinus lareynii ، به عنوان یک عامل مهار زیستی این علف‌هرز، در منطقه‌ی ارومیه مطالعه شد. نتایج نشان داد که این سرخرطومی دارای سه نسل در سال بوده و به صورت حشره‌ی کامل زمستا‌ن-گذرانی می‌کند. حشرات کامل سرخرطومی در اواخر خرداد ماه با استقرار در روی گیاه میزبان، از پوست سطح زیرین ساقه-ها تغذیه کرده و بطور متناوب جفت‌گیری می‌کنند. ماده‌های بارور، تخم‌های خود را به صورت انفرادی در روی میوه‌ی خارخسک قرار داده و روی آن را می‌پوشانند. دوره‌ی رشد و نمو جنینی در شرایط طبیعی، 8/0±4/3 روز طول می‌کشد. لاروها بعد از خروج از تخم، وارد میوه شده و از بافت‌های درونی و بذور در حال تشکیل آن تغذیه می‌کنند. رشد و نمو لاروی در شرایط طبیعی 6/2±8/17 روز طول می‌کشد. لاروهای کامل یک حجره شفیرگی بیضی شکل در میوه درست کرده و درون آن به شفیره تبدیل و بسته به شرایط محیطی بعد از 5/1±2/6 روز، حشرات کامل خارج می‌شوند. مدت زمان لازم برای رشد و نمو این سرخرطومی از مرحله تخم تا ظاهر شدن حشرات کامل آن 1/2±0/29 روز می‌باشد. لاروهای این سرخرطومی توسط سه گونه از زنبورهای پارازیتوئید جنس Bracon Fabricius به نام‌های Bracon intercessor Nees ، B. trucidator Marshal و B. murgabensis Tobias در منطقه‌ی ارومیه پارازیته می‌شوند. ارتباط انگلی دو گونه آخر با سرخرطومی فوق برای اولین بار گزارش می‌شود. همچنین این اولین گزارش از انگلی شدن سرخرطومی فوق در ایران می‌باشد.

کلیدواژه‌ها


Abbasipour H, Mahmoudvand M, Basij M, Lozan A (2012) First report of the parasitoid wasp, Bracon intercessor Nees (Hym.: Braconidae), from Iran. Journal of Entomological Society of Iran 32(1):89-92. (In Persian)
Abdinbekova A, Huseynova E, Kerimova I (2010) Braconidae (Hymenoptera) in the collection of the Institute of Zoology, NAS of the Azerbaijan Republic Part II. Subfamily Braconinae (Hymenoptera). Beiträge Zur Entomologie 60(2):441-462.
Al-Jaboory IJ, Katbe-Badr A, Shakir A (2012) First observation and identification of some natural enemies collected from heavily infested tomato by Tuta absoluta (Meyrick) (Lepidoptera: Gelechiidae) in Jordan. Middle-East Journal of Scientific Research 11 (4): 435-438.
Andres LA, Angalet GW (1963) Notes on the ecology and host specificity of Microlarinus lareynii and M. lypriformis as the biological control of puncturvine, Tribulus terrestris. Journal of Economic Entomology 56(3):333-340.
Asher BS, Keeling JK, Dotray PA (2000) Weed management in transgenic and non-transgenic cotton (Gossypium hirsutum) in the Texas high plains. Texas Journal of Agriculture and Natural Resources 15(1): 27–36.
Beyarslan A., Erdogan ÖC, Aydogdu M (2005) A Survey of Braconinae (Hymenoptera, Braconidae) of Turkish Western Black Sea Region. Linzer Biologische Beiträge 37(1): 195-213.
Beyarslan A, Erdogan OC, Aydogdu M (2010) A synopsis of Bracon species of Turkey with description of a new species (Hymenoptera: Braconidae: Braconinae) Biologia (Section Zoology) 65(1): 104-109.
Beyarslan A, Gözüaçik C, Güllü M, Konuksal A (2017) Taxonomical investigation on Braconidae (Hymenoptera: Ichneumonoidea) fauna in northern Cyprus, with twenty six new records for the country. Journal of Insect Biodiversity and Systematics 3 (4), 319–334.
Boydston RA (1990) Time of emergence and seed production of Longspine sandbur (Cenchrus longispinus) and Puncturevine (Tribulus terrestris). Weed Science 38(1):16-21.
California Department of Food and Agriculture, (CDFA) EncycloWeedia (2002) Tribulus, In: Healy EA,  Enloe S, DiTomaso JM, Roberson B, Dechoretz N, Schoenig S, Akers P, Butler L, Garvin J Non-Cropland Weed group, UC Extension Service, Weed Science Program, Department of Vegetable Crops, The University of California. Davis, CA. 95616. website: http://pi.cdfa.ca.gov/weedinfo/TRIBULUS2.htm
Crawley MJ (2000) Seed predators and plant population dynamics. In: Fenner M (ed.), Seeds: The Ecology of Regeneration in Plant Communities, CAB International, Wallingford, UK. Pp. 167-182.
Debach P, Rosen D (1991) Biological control by natural enemies, (second edition) Cambridge. University Press, Cambridge, UK xiv + 440 pages.
Denoth M, Frid L, Myers JH (2002) Multiple agents in biological control: improving the odds? Biological Control 24:20-30.
Fallahzadeh M, Saghaei N (2010) Checklist of Braconidae (Insecta: Hymenoptera) From Iran. Munis Entomology and Zoology. 5(1): 170-186.
Georgiev G (2000) Studies on larval parasitoids of Paranthrene tabaniformis (Rott.) (Lepidoptera: Sesiidae) in Sofia, Bulgaria. Annals of Forest Science. 57 (2):181-186.
Ghahari H, Fischer M, Hedquist KJ Erdogan OC, van Achterberg K, Beyarslan A (2010) Some new records of Braconidae (Hymenoptera) for Iran. Linzer Biologische Beiträge 42(2):1395-1404.
Goeden RD, Ricker DW (1967)  Geocoris pallens found to be predaceous on Microlarinus spp. introduced to California for the biological control of puncture vine, Tribulus terrestris.  Journal of Economic Entomology 60: 725-29.
Goeden RD, Ricker DW (1970)  Parasitization of introduced Puncture vine weevils by indigenous Chalcidoidea in southern California.  Journal of Economic Entomology. 63: 827-31.
Harris P (1991) Classical biocontrol of weeds: Its definition, selection of effective agents, and administrative – political problems. Canadian Entomologist123:827–849.
Haeselbarth E (1983) Determination list of entomophagous insects. Nr. 9. Bulletin. Section Regionale Ouest Palaearctique, Organisation Internationale de Lutte Biologique, 6 (1): 22-23.
Holm LG, Plunknett DL, Pancho JV, Herberger JP (1991) The world's worst weeds. Distribution and biology. Krieger Publishing Company, Malabar, Florida. 609 pp.
Huffaker CB, Ricker DW, Kermett CE (1961) Biological control of puncturevine with imported weevils. California Agriculture15(12):11-12.
Huffaker CB, Hamai J, Nowierski RM (1983) Biological control of Puncture vine, Tribulus terrestris in California after twenty years of activity of introduced weevils.  Entomophaga 28:  387-400.
Julien MH, Griffiths MW (1998) Biological control of weeds: world catalogue of agents and their target weeds. 4th ed., CAB International, Wallingford, Oxon, UK. 223 pp.
Julien MH (1992) Biological control of weeds: a world catalogue of agents and their target weeds. 186 pp. CAB international, Wallingford, UK.
Karimpour Y,  Razmi, M (2008) Biology of Microlarinus lareynii (Col., Curculionidae) on puncturevine (Tribulus terrestris) in Urmia (Abstract).Proceedings of the 18th Iranian Plant Protection Congress, 24-27 Aug. 2008, Hamedan, Bu-Ali sina University, Iran, p. 438.under semi-field re  of ture  است.نشدهاست؟"
Kirkland RL, Goeden RD (1977) Descriptions of the immature stages of imported puncturevine weevils, Microlarinus lareynii and M. lypriformis. – Annals of the Entomological Society of America 70: 583-587.
Kirkland RL, Goeden RD (1978) Biology of Microlarinus lareynii (Col.: Curculionidae) on Puncturevine in Southern California. Annals of the Entomological Society of America 71(1):13-18.
Kostov T, Pacanoski Z (2007) Weeds with Major Economic Impact on Agriculture in Republic of Macedonia. Pakistan Journal of Weed Science Research. 13: 227–239.
Maddox DM (1976) History of Weevils on Puncture vine in and near the United States. Weed Science 24(4):414-419.
Mahmudi J, Askarianzadeh A, Karimi J, Abbasipour H (2013) Introduction of two parasitoids of Braconid wasps on the sugar beet mott, Scrobipalpa ocellatella Boyd. (Lep., Gelechidae) from Khorasan-e-Razavi province. Journal of Sugar Beet 2:189-197. (In Persian)
Medvedev GS (1995) Keys to the Insects of the European Part of the USSR, Volume III, Hymenoptera, Part IV, Amerind Publishing Co. Pvt. Ltd., New Delhi. 908 pp.
Rahmani Z, Rakhshani E, Samartsev KG, Mokhtari A (2017) A survey of the genera Bracon Fabricius, 1804 and Habrobracon Ashmead, 1895 (Hymenoptera, Braconidae, Braconinae) in Iran. Turkish Journal of Zoology 41:821-840.
Sankaran T, Ramaseshiah G (1980) Studies on some natural enemies of puncturevine Tribulus terrestris occurring in Karnataka state, India. In: Proceedings of V International Symposium on Biological Control of Weeds. 22- 27 July, Brisbane, Australia. pp. 153-160.
Šalamoun I, Habán M, Baranec T, Habánová M, Knoll M (2006) The occurrence of puncture vine (Tribulus terrestris) and its metabolic characteristics in Slovakia. Biologia 6(1): 25–30.
Squires VR (1979) The biology of Australian weeds. 1. Tribulus terrestris L. Journal of the Australian Institute of Agricultural Science 45(2):75-82.
Tobias VI (1957) New subgenera and species of the genus Bracon F. and Habrobracon Ashm. (Hymenoptera, Braconidae) of the steppes and desert regions of the USSR – Entomological Review35: 476-500. 
Tobias VI., (1966) New species of braconids (Hymenoptera, Braconidae) in Turkmenia and neighbouring territories. - Trudy Zoologischechesakogo Instituta SSSR, 37: 111-131.
Varghese M, Yadav SS, Thomas J (2006). Taxonomic Status of Some of the Tribulus Species in the Indian Subcontinent. Saudi Journal of Biological Sciences 13: (1) 7-12.
Yu DSK, Van Achterberg C (2010) Taxapad Ichneumonoidea (May 2009 version). In: Species 2000 and its  Catalogue of Life: 2010 Annual Checklist (Bisby FA, Roskov YR, Orrell TM, Nicolson D, Paglinawan LE, Bailly N, Kirk PM, Bourgoin T, Baillargeon G, Eds).- DVD, Species, Reading, UK.
Zand E, Baghesatani MA, NezamAbadi N, Moeini M, Hadizadeh MH (2009) A review on the last list of herbicides and the most important weeds of Iran. Weed Research Journal 1(2):83-100. (In Persian)