76043abf2ebed2c

تاثیر اسانس فرموله شده بذر زنیان Trachyspermum ammi (L.) بر برخی ویژگی‌های زیستی و فیزیولوژیک کرم غوزه پنبه Helicoverpa armigera Hüb.

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه گیاه پزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز-ایران

2 گروه گیاه‌پژشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز، ایران.

3 گروه گیاه‌پزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه اگه، ازمیر، ترکیه

چکیده

استفاده بی‌رویه از آفت‌کش‌های شیمیایی کارایی آن‌ها را به‌عنوان روش کنترل موثر کاهش داده است. آفت‌کش‌های با منشا گیاهی با توجه به امنیت نسبی بالا نسبت به پستانداران، جایگزین مناسبی برای سموم شیمیایی هستند. هدف کلی این پژوهش بررسی اثرات زیستی و فیزیولوژیکی اسانس فرموله شده گیاه زنیان Trachyspermum ammi (L.) بر لاروهای کرم غوزه پنبه Helicoverpa armigera Hüb بود. اسانس زنیان با استفاده از توئین 20 به‌صورت امولسیون فرموله شد. آنالیز شیمیایی اسانس زنیان مشخص کرد که سه ترکیب ترپینن (4/14%)، سیمن (5/18%) و تیمول (61%) به‌عنوان ترکیبات عمده بود. نتایج دورکنندگی نشان داد به‌طور متوسط در زمان‌های مختلف 61 الی 76 درصد دورکنندگی وجود دارد. در خصوص اثرات تدخینی، غلظت‌های500 و 250 میکرولیتر بر لیتر به هترتیب موجب مرگ 100 و 66/81 درصد لاروها شد. مقدار LC50 اثر تدخینی، 73/82 میکرولیتر بر لیتر هوا بدست آمد. طول دوره رشدی لاروی در تیمارها به‌طور معنی‌داری در مقایسه با شاهد افزایش یافت (9 و 7 روز در غلظت‌های 25 و 5/12در هزار). درصد تبدیل شدن به شفیره، ظهور حشرات کامل بخصوص در غلظت‌های بالا به‌طور معنی‌داری کاهش نشان داد. در غلظت 50 درهزار هیچ شفیره و حشره کاملی ظاهر نشد. آنزیم استیل‌کولین‌استراز کرم غوزه پنبه کمتر از 20 درصد در غلظت 50 در هزار مهار شد. در غلظت 50 درهزار30 درصد فعالیت آنزیم آلفا-آمیلاز و 89 درصد فعالیت پروتئاز مهار شد. با توجه به اثرات زیستی و فیزیولوژیکی اسانس زنیان، می‌توان با مطالعات گلخانه‌ای و مزرعه‌ای، از آن در مدیریت تلفیقی کرم غوزه پنبه استفاده کرد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات