پیامدهای کاربرد گونه‌های قارچ تریکودرما بر رشد گیاه دارویی ریحان (Ocimum basilicum L.) و اثر آن بر پاسخ‌های دفاعی گیاه علیه Rhizoctonia solani

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

گروه گیاه‌پزشکی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

چکیده

در این مطالعه تاثیر آنتاگونیستی شش جدایه از دو گونه Trichoderma شامل Trichoderma harzianum و Trichoderma viride بر رشد گیاه ریحان و پاسخ‌های دفاعی گیاه علیه Rhizoctonia solani بررسی شده است. بذرهای گیاه ریحان پس از تیمار با دو گونه Trichoderma، در خاک آلوده به R. solani کشت گردید و پس از 40 روز ویژگی‌های رشد گیاه و شدت بیماری مرگ گیاهچه بررسی شد و میزان فعالیت آنزیم پراکسیداز، فنل کل و مالون دی‌آلدئید در گیاهان تیمار شده به روش رنگ‌سنجی صورت گرفت. نتایج نشان داد که تیمار بذرها با دو گونه‌ Trichoderma با افزایش معنی‌دار ارتفاع و وزن خشک قسمت‌های هوایی و وزن خشک ریشه همراه بود، اما اثر دو قارچ آنتاگونیست بر قطر ساقه اختلاف معنی‌داری نداشت. دو گونه‌ Trichoderma شدت بیماری مرگ گیاهچه را کاهش می‌دادند، به‌طوری که میزان بیماری از 25/71 درصد در گیاهان شاهد آلوده به 75/8 الی 75/15 درصد در گیاهان تیمار شده با قارچ آنتاگونیست کاهش می‌یافت. حفاظت گیاه علیه بیماری مرگ گیاهچه در رابطه با گونه T. harzianum مورد بررسی دارای اختلاف معنی‌دار بود. دو گونه Trichoderma و R. solani هر یک به‌تنهایی در افزایش فعالیت پراکسیداز و فنل کل گیاه موثر بودند. بیشترین سطح آنزیم پراکسیداز و فنل کل در گیاهان تیمار شده با T. viridae مشاهده شد. تغییر در غلظت مالون دی‌آلدئید تنها در گیاهان آلوده بدون تیمار با عوامل آنتاگونیستی بوده است. به این ترتیب پوشش بذر توسط گونه‌های مختلف Trichoderma به‌طور قابل‌توجهی رشد و پاسخ‌های دفاعی ریحان را افزایش می‌دهد.

کلیدواژه‌ها