کنترل بیولوژیک کرم سیب با استفاده از زنبور پارازیتوئید Trichogramma embryophagum بر مبنای مدل پیش‌آگاهی ساعت ـ درجه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، بخش کنترل بیولوژیک، مؤسسة تحقیقات گیاه‌پزشکی کشور،تهران

2 استادیار، آزمایشگاه تحقیقات کنترل بیولوژیک، معاونت تحقیقات برنج کشور،تهران

چکیده

کرم سیب، Cydia pomonella،آفت کلیدی باغ‌های سیب است. در این پژوهش، کارایی سوش بومی زنبور پارازیتوئید Trichogramma embryophagum در کنترل بیولوژیک کرم سیب، ضمن تعیین دقیق زمان رهاسازی زنبورها با استفاده از مدل پیش‌آگاهی از فنولوژی بر مبنای ساعت ـ درجة سلسیوس، در کنار تیمار کنترل شیمیایی و شاهد در یک باغ سیب ارزیابی شد. همچنین، ضمن تعیین بیوفیکس کرم سیب با استفاده از تله‌های فرمونی، دمای محیط به‌منظور محاسبة مجموع گرمای مؤثر تأمین‌‌شده ثبت شد. براساس داده‌های دمایی و با توجه به مدل پیش‌آگاهی فنولوژیک، مناسب‌ترین زمان‌ها برای رهاسازی سوش انتخاب‌شدة زنبور به‌منظور کنترل بیولوژیک کرم سیب تعیین شد. رهاسازی زنبور تریکوگراما در پنج مرحله برای دو نسل کرم سیب انجام شد. نتایج ارزیابی کارایی روش کنترل بیولوژیک در مقایسه با کنترل شیمیایی نشان داد که بین تیمارهای یاد‌شده در سطح احتمال 5 درصد از نظر آماری اختلاف معنی‌داری وجود ندارد. این در حالی است که شدت خسارت آفت در تیمار شاهد در مقایسه با هر دو تیمار ذکرشده بیشتر بود. همچنین، با توجه به نتایج به‌دست‌آمده در زمان برداشت سیب مشخص شد، خسارت کرم‌خوردگی میوه‌ها در تیمارهای کنترل بیولوژیک و شیمیایی به‌ترتیب 76/47 و 73/50 درصد کمتر از تیمار شاهد بود. در نهایت، براساس یافته‌های این پژوهش می‌توان گفت که کنترل بیولوژیک مطلوب کرم سیب با استفاده از زنبور پارازیتوئید T. embryophagum، در صورت رعایت مسائل فنی موضوع از مرحلة انتخاب اکوتیپ‌های بومی مؤثر تا کاربرد و در نهایت، ارزیابی برنامه امکان‌پذیر است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


Al Bitar L, Voigt D, Zebitz CPW, Gorb SN (2010) Attachment ability of the codling moth Cydia pomonella L. to rough substrates. Journal of Insect Physiology 56: 1966-1972.
Ebrahimi E, Pintureau B, Shojai M. (1998) Morphological and enzymatic study of the genus Trichogramma in Iran, Applied Entomology and Phytopathology 66(1, 2): 122-141 (In Persian with English summary).
Dastqeib N, Seyedoleslamy H (1988) Forecasting codling moth, Laspeyresia pomonella L., phenology in west Esfahan apple orchards based on effective temperature calculation. Applied Entomology and Phytopathology 54: 25-43. (In Persian with English Summary)
Dolstad KD (1985) Biology and control of the codling moth in the Pacific Northwest. BSc Thesis, Simon Fraser University.
Esmaili M (1991) Important Pests of Fruit Trees. Nashr-e-Sepehr Publication, Tehran. (In Persian)
Esmaili M, Mirkarimi AA, Azmayesh Fard P (1993) Agricultural Entomology, Destructive Insects, Mites, Rodents, Molusks and their Control. Tehran University Publication, No. 2073. (In Persian)
Falcon LA, Pickel C (1976) Manual for 1976 field validation of bug off codling moth forecasting program. University of California, Berkeley.
Falcon LA, Pickel C, White JB (1976) Computerizing codling moth. Fruit Grower 96: 8-14.
Geier PW, Briese DT (1978) The demographic performance of a laboratory strain of codling moth, Cydia pomonella (Lepidoptera: Tortricidae). Journal of Applied Ecology 15: 679-696.
Hassan SA, Kohler E, Rost WM (1988) Mass production and utilization of Trichogramma : 10. Control of the codling moth Cydia pomonella and the summer fruit tortrix moth Adoxophyes orana (Lep.: Tortricidae). BioControl 33(4): 413-420.
Howell JF, Neven LG (2000) Physiological development time and zero development temperature of the codling moth (Lepidoptera: Tortricidae). Environmental Entomology 29: 766-772.
Mashhadi Jafarloo M, Bayat Asadi H, Talebi Chaichi P (1998) Report on potentiality of Trichogramma spp. in egg parasitism of codling moth (Laspeyresia pomonella L.) in East Azarbaijan province. In: 13th Iranian Plant Protection Congress, 23-27 August, Karaj Junior College of Agriculture, Karaj, Iran, 160.
Mills MJ (2003) Augmentation in orchards: Improving the efficiency of Trichogramma inundation. In: 1st International Symposium on Biological Control of Arthropods Honolulu, Hawaii, USA, January 14-18, 2002. 130-135.
Mills N (2005) Selecting effective parasitoids for biological control introductions: Codling moth as a case study, Biological Control 34: 274-282.
Mills N, Pickel C, Mansfield S, McDougall S, Buchner R, Caprile J, Edstrom J, Elkins R, Hasey J, Kelley K, Krueger B, Olson B, Stocker R (2000) Mass releases of Trichogramma wasps can reduce damage from codling moth. California Agriculture 54(6): 22-25.
Oloumi-Sadeghi H, Esmaili M (1980) Population fluctuation study of the codling moth, Laspeyresia pomonella (L.) to determine the best time of control, Iranian Journal of Agricultural Science 3 (1-4) 83-112. (In Persian)
Pitcairn MJ, Zalom FG, Rice RE (1992) Degree-day forecasting of generation time of Cydia pomonella (Lepidoptera: Tortricidae) population in California. Environmental Entomology 21: 441-446.
Radjabi Gh (1986) Insects Attacking Rosaceous Fruit Trees in Iran. Vol. 2: Lepidoptera. Publication of Plant Pest and Disease Research Institute, Tehran, Iran. (In Persian)
Ranjbar Aghdam H (2009) Using temperature-dependent phenology in providing forecasting model of codling moth (Lepidiotera: Tortricidae), PhD dissertation, Tarbiat Modares University, Tehran. (In Persian with English Summary)
Ranjbar Aghdam H (2013) Using mathematical models to estimate lower thermal threshold and thermal requirement of the established codling moth populations in Western Azerbaijan, Esfahan and Tehran provinces, Final Report of Research Project, Iranian Research Institute of Plant Protection, Tehran. 49. (In Persian with English Summary)
Ranjbar Aghdam H, Fathipour Y, Kontodimas DC, Radjabi Gh, Rezapanah M (2009a) Age-specific life table parameters and survivorship of an Iranian population of the codling moth (Lepidoptera: Tortricidae) at different constant temperatures. Annals of the Entomological Society of America 102: 233-240.
Ranjbar Aghdam H, Fathipour, Y, Radjabi Gh, Rezapanah M (2009b) Temperature–dependent development and thermal thresholds of codling moth (Lepidoptera: Tortricidae) in Iran. Environmental Entomology 38: 885-895.
Riedl H (1983) Analysis of codling moth phenology in relation to latitude, climate, and food availability, In: Brown VK and Hodek I (Eds.), Diapause and life cycle strategies in insects. Dr. W. Junk Publication, Boston. pp. 223-252.
Riedl H, Croft BA (1978) The effects of photoperiodic and effective temperatures on the seasonal phenology of the codling moth (Lepidoptera: Tortricidae). Canadian Entomologists 110: 455-470.
Rock GC, Shaffer PL (1983) Development rates of codling moth (Lepidoptera: Olethreutidae) reared on apple at four constant temperatures. Environmental Entomology 12: 831-834.
Rowshandel S, Maleki-Milani H, Talebi-Chaichi P (1998) Introduction predators and parasitoids of codling moth Laspeyresia pomonella L. in Khosrowshahr. In: 13th Iranian Plant Protection Congress, 23-27 August, Karaj Junior College of Agriculture, Karaj, Iran, 129. 
Setyobudi L (1989) Seasonality of codling moth, Cydia pomonella (Lepidoptera: Olethreutidae) in the Willamette valley of Oregon: role of photoperiod and temperature. PhD dissertation, Oregon State University.
Tauber MJ, Tauber CA, Masaki S (1986) Seasonal Adaptations of Insects. Oxford Universty Press, New York.
Taylor F (1981) Ecology and evolution of physiological time in insects. The American Naturalist 117: 1-23.