تأثیر Metarhizium anisopliae و Trichoderma harzianum بر کنترل نماتد ریشه گرهی گوجه‌فرنگی، Meloidogyne javanica

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد بیماری‌شناسی گیاهی، دانشکدة کشاورزی، دانشگاه یاسوج

2 دانشیار بیماری‌شناسی گیاهی، گروه گیا‌ه‌پزشکی، دانشکدة کشاورزی، دانشگاه یاسوج

چکیده

تأثیر دو قارچ Metarhizium anisopliae وTrichoderma harzianum  بر نماتد ریشه گرهی Meloidogyne javanica، در شرایط آزمایشگاهی و گلخانه‌ای مطالعه و بررسی شد. در بررسی‌های آزمایشگاهی، با استفاده از آزمون‌های فرار و کشت متقابل مشخص شد که این دو قارچ اثر آنتاگونیستی بر یکدیگر ندارند. به منظور تعیین اثر این دو قارچ بر نماتد ریشه گرهی در شرایط آزمایشگاهی، آزمایشی با 8 تیمار در قالب طرح کاملاً تصادفی در 4 تکرار انجام شد. در این آزمایش تمام تیمارها بر مرگ و میر لارو سن دوم و تفریخ تخم این نماتد اثر داشتند. بیشترین مرگ و میر در لاروهای تیمار‌شده با عصارة کشتT. harzianum  و بیشترین بازدارندگی از تفریخ تخم در تیمار عصارة M. anisopliae مشاهده شد. استفادة تلفیقی از عصارة کشت و سوسپانسیون قارچ‌ها تفاوت معنی‌داری نسبت به استفادة هر‌یک از قارچ‌ها به‌طور جداگانه ایجاد نکرد. در بررسی‌های گلخانه‌ای، آزمایشی به‌صورت طرح کاملاً تصادفی با 5 تیمار در 4 تکرار انجام شد. در این آزمایش قارچT. harzianum  سبب افزایش رشد گیاه در مقایسه با شاهد سالم و گیاه مایه‌زنی‌شده با نماتد شد، هرچندM. anisopliae  در مقایسه با گیاه مایه‌زنی‌شده با نماتد سبب بهبود فاکتورهای رشدی گیاه شد، در مقایسه با شاهد افزایش معنی‌داری نشان نداد. بررسی فاکتورهای تولید مثلی نماتد در گلخانه نشان داد که هر دو قارچ سبب کاهش معنی‌داری در صفات تولید مثلی نماتد از جمله تعداد گال شدند. قارچM. anisopliae  در مقایسه باT. harzianum  تأثیر بیشتری بر شاخص‌های تولید مثلی نماتد گذاشت. تلفیق دو قارچ در آزمایش‌های گلخانه‌ای، تفاوت معنی‌داری در مقایسه با کاربرد جداگانة هر‌یک از قارچ‌ها نشان نداد

کلیدواژه‌ها

موضوعات