گرایش‌های دمایی زنبور OoencyrusfecundusFerriere&Voegele (Hym.: Encyrtidae) پارازیتویید تخم سن‌گندم

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه تبریز، دانشکده کشاورزی، گروه گیاه‌پزشکی

2 مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان تهران، ورامین

چکیده

حشرات از جانوران خونسرد هستند؛ بنابراین، عوامل محیطی و در رأس آن‌ها دما تأثیر بسزایی در رفتار و فعالیت‌های زیستی آن‌ها دارند. بنابراین، اطلاع از تمایلات دمایی پارازیتوییدها در برنامه‌های رهاسازی و حفاظت و حمایت از آن‌ها سودمند است. در این مطالعه حدود دمایی مرجح زنبور پارازیتویید Ooencyrtusfecundus Ferrier &Voegele با استفاده از دستگاه گرادیان‌سنج دمایی بررسی شد. دستگاه گرادیانی دمایی بین 16 تا 47 درجة سلسیوس ایجاد کرد. در این دستگاه سه سوراخ برای وارد‌شدن حشرات تعبیه شده بود که در نواحی سرد، وسط و گرم قرار داشتند و برای حذف اثر احتمالی ناحیة رهاسازی بر توزیع زنبور، آزمایش سه ‌بار، هربار از یک ورودی، تکرار شد. در هر تکرار 20 زنبور وارد دستگاه شد. تعداد زنبورها و دمای مناطق هشت‌گانة دستگاه سه ‌بار در فواصل 5، 15 و 30 دقیقه ثبت شد. بیشترین تجمع زنبورها (25/89 درصد) در حدود دمایی 47/23 تا 54/29 درجة سلسیوس بود و در مرکز دستگاه، جایی که میانگین دمای آن 03/26 درجة سلسیوس اندازه‌گیری شد، به‌تنهایی 66/46 درصد افراد تجمع یافتند. ناحیة رهاسازی روی توزیع زنبورها اثر داشت، به‌طوری که توزیع زنبورهای رهاشده از سه مدخل ورودی، انحراف معنی‌داری از یکدیگر نشان دادند. نتایج این تحقیق نشان داد که این زنبورها با جابجایی‌های محدود به جست و جوی مکان‌هایی با حدود بهینة دما می‌پردازند، اما به‌محض رسیدن به مکان‌هایی که حدود قابل تحملی دارند، از جابجایی بیشتر احتراز می‌کنند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات