بررسی فعالیت آنتاگونیستی جدایه های Bacillus spp. در کنترل بیماری ریشه گرهی گوجه فرنگی

رمضانی مقدم, مریم; مهدیخانی مقدم, عصمت; بقائی راوری, ساره; روحانی, حمید

doi:10.22059/jbioc.2013.35503

بررسی فعالیت آنتاگونیستی جدایه های Bacillus spp. در کنترل بیماری ریشه گرهی گوجه فرنگی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد

² دانشیار گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد

³ استادیار گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد

⁴ استاد گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد

10.22059/jbioc.2013.35503

چکیده

در این بررسی قابلیت آنتاگونیستی یکصد و پنجاه جدایه باکتریایی باسیلوس در مقابل نماتد Meloidogyne javanicaبا آزمون سنجش زیستی ارزیابی شد. تأثیر ترشحات حاصل از سوسپانسیون 10⁸×1 سلول در میلی‌لیتر هر‌یک از جدایه‌ها روی تخم و لارو نماتد ریشه گرهی در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار بررسی شد. هشت سویه به‌عنوان جدایه‌های برتر برای مطالعات گلخانه‌های انتخاب شدند که بیشترین درصد مرگ و میر لارو و تفریخ‌نشدن تخم را نشان دادند و نیز از نظر توانایی تولید آنزیم‌های پروتئاز، آلکالین پروتئاز و لیپاز مثبت ارزیابی شدند. بررسی‌های مورفولوژیک، فیزیولوژیک و بیوشیمیایی نشان دادند که این سویه‌ها متعلق به گونه‌های B .cereus(Bag2.13، N2.2 و Ch1.2)، B. licheniformis(MA1.3، MA1.7) وFT1.7 ) Bacillus sp.، MD6.5 وMD 1.8) هستند. در بررسی‌های گلخانه‌ای مؤثرترین سویه‌ها، MD6.5 و Bag2.13 هستند.علائم ناشی از بیماری در گیاهان آلوده تیمار‌شده با این سویه‌ها به مقدار چشمگیری کاهش یافت. بررسی همبستگی به‌دست‌آمده بین قابلیت بیوکنترلی جدایه‌ها روی کنترل نماتد ریشه گرهی گوجه‌فرنگی در شرایط آزمایشگاه و گلخانه نشان داد که همبستگی قابل قبولی به میزان 524/0-,بین ترشحات باکتریایی و درصد تفریخ‌نشدن تخم نماتد M. javanicaدر آزمایشگاه و شاخص گال در گلخانه وجود دارد. این اولین گزارش از کاربرد جدایه‌های باسیلوس بومی در کنترل نماتد ریشه گرهی گوجه‌فرنگی در گلخانه است.

کلیدواژه‌ها