کنترل موثر شب‌پره مینوز گوجه‌فرنگی Tuta absoluta در کاربرد توام حشره‌کش تیوسیکلام و باکتری Bacillus thuringiensis

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زابل، زابل، ایران

چکیده

شب‌پره مینوز گوجه‌فرنگی Tuta absoluta (Meyrick) (Lep.: Gelechiidae) یکی از آفات مهم و مخرب گوجه‌فرنگی در مزارع و گلخانه‌ها است. کاربرد هم‌زمان آفت‌کش­های بیولوژیک و شیمیایی، با هدف کاهش مصرف و غلظت سموم شیمیایی، و به منظور جلوگیری از آلودگی محیط زیست و مقاومت حشرات مورد توجه است. لذا این پژوهش به منظور بررسی اثر غلظت‌های مختلف حشره‌کش تیوسیکلام (اویسکت®SP50%)  و حشره‌کش زیستی پروبلت® حاوی باکتری Bacillus thuringiensis supsp. kurstaki، بر میزان تلفات لاروهای سنین اول و چهارم شب‌‌‌‌پره مینوز گوجه‌‌‌‌فرنگی با هدف دستیابی به کارآترین ترکیب حشره‌کش صورت گرفت. به این منظور، آزمایش‌هایی با نصف، یک و دو برابر غلظت توصیه شده مزرعه‌ای حشره‌کش‌ها و اختلاط آن‌ها در طی زمان‌‌‌‌های 48 و 72 ساعت انجام شد. نتایج نشان داد که با افزایش غلظت و زمان کاربرد دو حشره‌کش، میزان تلفات لاروهای سنین اول و چهارم شب‌‌‌‌پره مینوز افزایش یافت. کم‌ترین مقدار LC50 برای لاروهای سن اول و چهارم مینوز به ترتیب 13/15 و 80/32 پی-پی‌ام پس از 72 ساعت از کاربرد باکتری و تیوسیکلام تعیین شد. تلفات ناشی از اثر غلظت توصیه شده حشره‌کش‌ها روی لارو سن اول مینوز، 07/66 و 41/66 درصد به ترتیب برای تیوسیکلام و باکتری، در نصف غلظت توصیه شده آن‌ها (500 پی‌پی‌ام)، پس از 48 ساعت بود. این مقادیر برای ترکیب تیوسیکلام + باکتری، برای لاروهای سن اول و چهارم مینوز، به ترتیب برابر با 25/98 و 25/99 درصد، در غلظت توصیه شده آن‌ها (1000 پی‌پی‌ام)، پس از 72 ساعت به دست آمد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


Abbott WS (1925) A method of computing the effectiveness of an insecticide. Journal of Economic Entomology 18(2): 265-267.
Aghdam MT, Asgari S, Sheikhigarjan A (2015) Study of lethal dose and sub lethal effect of thiocyclam insecticide on life table of tomato Meyrick (Lep:Gelechiidae) Tuta absolute. Advances in Environmental Biology 9(2): 1194–1197.
Amizadeh M, Hejazi MJ, Niknam GR, Arzanlou M (2015) Compatibility and interaction between Bacillus thuringiensis and certain insecticides: perspective in management of Tuta absoluta (Lepidoptera: Gelechiidae). Biocontrol Science and Technology 25(6): 671–684.
Ayalew G (2015) Efficacy of selected insecticides against the South American tomato moth, Tuta absoluta Meyrick (Lepidoptera: Gelechiidae) on tomato in the Central Rift Valley of Ethiopia. African Entomology 23: 410–417.
Birgücü AK, Bayındır A, Celikpence Y, Karaca I (2014) Growth inhibitory effects of bio-and synthetic insecticides on Tuta absoluta (Meyrick, 1917) (Lepidoptera: Gelechiidae). Turkiye Entomoloji Dergisi 38(4): 389–400.
Bue PL, Abbas S, Peri E, Colazza S (2012) Use of biorational insecticides for the control of Tuta absoluta (Meyrick) infestations on open field tomato. New Medit 11(4): 39–41.
Domínguez-Arrizabalaga M, Villanueva M, Escriche B, Ancín-Azpilicueta C, Caballero P (2020). Insecticidal activity of Bacillus thuringiensis proteins against coleopteran pests. Toxins 12(7): 430.
Forouzan M, Sheikhi Garjan A (2023). Effect of sub lethal concentrations of thiocyclam insecticide on biological parameters of Liriomyza sativae (Diptera: Agromyzidae) under laboratory conditions. Journal of Entomological Society of Iran 42(4): 279-290.
Ghazwan A, Ahmad A, Reza T (2017) Evaluation of Bacillus thuringiensis to control Tuta absoluta (Meyrick) (Lepidoptera:Gelechiidae) under laboratory conditions. Agricultural Sciences 8: 591–599.
Ghosal A (2018) Mode of action of insecticides. Applied entomology and zoology 1: 1-17.
Gonzalez-Cabrera J, Molla O, Monton H, Urbaneja A (2011) Efficacy of Bacillus thuringiensis (Berliner) in controlling the tomato borer, Tuta absoluta (Meyrick) (Lepidoptera: Gelechiidae). International Organization of Biological Control (IOBC) 56: 71–80.
Gowtham V, Kannan M, Senthilkumar M, Soundararajan RP (2018) Isolation and characterization of indigenous Bacillus thuringiensis, Berliner from animal odure effective against South American Tomato pinworm, Tuta absoluta (Meyrick). Pest Management in Horticultural Ecosystems 24(1): 1–7.
Guedes R, Roditakis E, Campos M, Haddi K, Bielza P, Siqueira HA, Tsagkarakou A, Vontas J, Nauen R (2019) Insecticide resistance in the tomato pinworm Tuta absoluta: patterns, spread, mechanisms, management and outlook. Journal of Pest Science 92: 1329–1342.
Hashemitassuji A, Safaralizadeh MH, Aramideh S, Hashemitassuji Z (2015) Effects of Bacillus thuringiensis var. kurstaki and Spinosad on three larval stages 1st, 2nd and 3rd of tomato borer, Tuta absoluta (Meyrick) (Lepidoptera: Gelechiidae) in laboratory conditions. Archives of Phytopathology and Plant Protection 48(5): 377–384.
Hernandez-Fernandez J, Ramrez L, Ramrez N, Fuentes LS, Jimenez J (2011) Molecular and biological characterization of native Bacillus thuringiensis strains for controlling tomato leafminer (Tuta absoluta) (Meyrick) (Lepidoptera: Gelechiidae) in Colombia. World Journal of Microbiology and Biotechnology 27: 579–590.
Hosseinzadeh A, Aramideh S, Kahrizeh AG (2019) Efficacy of bio-insecticides on Tuta absoluta (Meyrick) (Lep.: Gelechiidae) in laboratory and field conditions. Agricultural Engineering International: CIGR Journal 21(3): 164–170.
Jalali E, Maghsoudi S, Marzban R (2018) Effect of Geraphene oxide nanosheets on efficiency of Bacillus thuringiensis biological pesticide. Biological Control of Pests and Plant Diseases 7(1): 85-92.
Jalapathi SK, Jayaraj J, Shanthi M, Theradimani M, Venkatasamy B, Irulandi S, Prabhu S. (2020) Potential of Cry1Ac from Bacillus thuringiensis against the tomato pinworm, Tuta absoluta (Meyrick) (Gelechiidae: Lepidoptera). Egyptian Journal of Biological Pest Control 30: 81.
Kandil MAH, Sammour EA, Abdel-Aziz NF, El Maguied Agamy EA, El-Bakry AM, Abdelmaksoud NM (2020) Comparative toxicity of new insecticides generations against tomato leafminer Tuta absoluta and their biochemical effects on tomato plants. Bulletin of the National Research Centre 44: 126.
Nitta S (1934) Ober Nereistoxin, einen giftigen Bestandteil von Lumbriconereis heteropoda Marenz (Eunicidae). Yakagaku Zasshi 54: 648-652.
Okaichi T, Hashimoto Y (1962) The structure of nereistoxin. Agricultural and Biological Chemistry 26(4): 224-227.
Palma L, Munoz D, Berry C, Murillo J, Caballero P (2014) Bacillus thuringiensis toxins: an overview of their biocidal activity. Toxins (Basel) 6(12): 3296–3325.
Pinheiro DH, Valicente FH (2021) Identification of Bacillus thuringiensis strains for the management of lepidopteran pests. Neotropical Entomology 50(5): 804-811.
Radwan EMM, Taha HS (2017) Efficacy of certain pesticides against larvae of tomato leafminer, Tuta absoluta (Meyrick) (Lepidoptera: Gelechiidae). Egyptian Academic Journal of Biological Sciences C Physiology and Molecular 9(1): 81–95.
Robertson JL, Preisller HK (1992) Pesticide bioassays with arthropods. CRC Press, USA, 127 p.
Sabbour MM (2014) Biocontrol of the tomato pinworm Tuta absoluta (Meyrick) (Lepidoptera: Gelechiidae) in Egypt. Middle East Journal of Agriculture Research 3(3): 499–503.
Sadeghi Nasab F, Safavi SA, Ghadamyari M, Hosseini Naveh V (2021) Cellular energy allocation of Tuta absoluta (Lepidoptera: Gelechiidae) treated with flubendiamide and thiocyclam hydrogen oxalate on different tomato cultivars. Neotropical Entomology 50(3): 398–407.
Sakai M (2010) Cartap: It’s History of Development and Insecticidal Properties. Journal of Pesticide Science 35(4): 548-554.
Sanda NB, Sunusi M, Hamisu HS, Wudil BS, Sule H, Abdullahi AM (2018) Biological invasion of tomato leaf miner, Tuta absoluta (Meyrick) in Nigeria: problems and management strategies optimization: a review. Asian Journal of Agricultural and Horticultural Research 1(4): 1–14.
Sandeep Kumar J, Jayaraj J, Shanthi M, Theradimani M, Venkatasamy B, Irulandi S, Prabhu S (2020) Potential of standard strains of Bacillus thuringiensis against the tomato pinworm, Tuta absoluta (Meyrick) (Lepidoptera: Gelechiidae). Egyptian Journal of Biological Pest Control 30: 123.
Selale H, Dağlı F, Mutlu N, Doğanlar S, Frary A (2017) Cry1Ac-mediated resistance to tomato leaf miner (Tuta absoluta) in tomato. Plant Cell, Tissue and Organ Culture (PCTOC) 131(1): 65–73.
Shekhi Gorjan A, Rahmani M, Emani S, Javadzadeh M (2018) Toxicity of some new generation insecticides against tomato leafminer moth, Tuta absoluta (Meyrick) under laboratory and greenhouse conditions. Journal of Applied Research in Plant Protection 7(1): 99–108 (In Persian).
Sohrabi F, Jamali F (2018) Biological control of tomato leafminer moth, Tuta absoluta (Meyrick) (Lepidoptera: Gelechiidae) using entomopathogenic fungi and bacteri. Journal of Applied Research in Plant Protection 6(4): 79–88 (In Persian).
Valtierra-de-Luis D, Villanueva M, Berry C, Caballero P (2020) Potential for Bacillus thuringiensis and other bacterial toxins as biological control agents to combat dipteran pests of medical and agronomic importance. Toxins 12(12): 773.
Yadav SPS., Bhattarai S, Ghimire NP, Yadav B (2022) A review on ecology, biology, and management of a detrimental pest, Tuta absoluta (Lepidoptera: Gelechiidae). Journal of agriculture and applied biology 3(2): 77-96.