جداسازی نماتدهای بیمارگر حشرات از محل‌های زمستان‌گذرانی سن گندم Eurygaster integriceps Puton (Hemiptera: Scutelleridae) و ارزیابی شدت بیمارگری‌ آن‌ها روی میزبان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار بخش تحقیقات کنترل بیولوژیک، موسسه تحقیقات گیاهپزشکی، سازمان تحقیقات، ترویج و آموزش کشاورزی، تهران، ایران.

2 عضو هیات علمی مرکز تحقیقات، آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان غربی

3 عضو هیات علمی مرکز تحقیقات، آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان کرمانشاه

4 استادیار پژوهشی بخش تحقیقات گیاهپزشکی، مرکز تحقیقات، آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان خراسان رضوی، سازمان تحقیقات، ترویج و آموزش

5 محقق، بخش تحقیقات گیاهپزشکی، مرکز تحقیقات، آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان لرستان، سازمان تحقیقات، ترویج و آموزش کشاورزی، خرم

6 مربی پژوهشی بخش تحقیقات گیاهپزشکی، مرکز تحقیقات، آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان، سازمان تحقیقات، ترویج و آموزش کشاورزی،

7 دانشیار پژوهشی بخش تحقیقات سن گندم، موسسه تحقیقات گیاهپزشکی، سازمان تحقیقات، ترویج و آموزش کشاورزی، تهران، ایران.

چکیده

نماتدهای بیمارگر حشرات از عوامل ارزشمند کنترل زیستی آفات و انگل‌های اجباری حشرات و برخی بندپایان دیگر هستند. سن گندم (Eurygaster integriceps) یکی از مهم‌ترین آفات اقتصادی گندم و جو است. بر اساس زیست‌شناسی و رفتار زمستان‌گذرانی آفت، دشمنان طبیعی ممکن است نقش مهمی در کاهش سطح جمعیت در مکان‌های زمستان‌گذرانی داشته باشند. در این مطالعه، بررسی حضور نماتدهای بیمارگر حشرات در محل‌های زمستان‌گذرانی سن گندم در شش استان کشور به مدت دو سال (1400 تا 1402) انجام شد. در نتیجه، هشت جدایه از گونه Steinernema sp. جداسازی شد. بر اساس داده‌های ریخت-شناسی و ریخت‌سنجی، تمامی جدایه‌ها به‌عنوان Steinernema feltiae شناسایی شدند. آزمون اثر روی حشرات کامل سن گندم زمستانگذران برای یک جدایه در ظروف پتری دارای تهویه که با یک لایه نازک خاک شنی مرطوب اتوکلاو شده، پر شده بود، با غلظتی از 100 تا 600 لارو آلوده‌کننده نماتد، به ازای هر حشره انجام شد. نمونه شاهد، آب مقطر بدون نماتد دریافت کرد. آزمایش سه بار تکرار شد. تمام حشرات مرده، جمع‌آوری و تشریح شدند تا از حضور نماتدها در داخل لاشه سن، اطمینان حاصل شود. بر اساس نتایج، مقدار LC50 جدایه بومی S. feltiae علیه سن گندم 461 لارو آلوده‌کننده نماتد به ازای هر حشره محاسبه گردید. تولیدمثل نماتد در لاشه حشره، مشاهده شد. بازیافت موفقیت‌آمیز نماتد از لاشه حشره، یک ویژگی ارزشمند برای عوامل کنترل زیستی است. با این حال، تحقیقات بیشتری برای درک نقش احتمالی نماتدهای بیمارگر حشرات در کنترل سن گندم، مورد نیاز است. همچنین جدایه‌ها می‌توانند برای کنترل دیگر آفات، مورد بررسی قرار گیرند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات